भ्लादिमिर जेलेन्स्कीमाथि डोनाल्ड ट्रम्प र जेडी भान्सको मौखिक हमलापछि युक्रेनले विनाशको सामना गरिरहेको थियो। ट्रम्पले भ्लादिमिर पुटिनसँग मिलेर एक्लो परेको युक्रेनलाई रुसको जित स्वीकार्न बाध्य पार्ने खतरा स्पष्ट थियो।

यो जोखिम अहिले पनि कायमै छ। तर, बेलायतका प्रधानमन्त्री किअर स्टार्मर र फ्रान्सेली राष्ट्रपति इम्यानुएल म्याक्रोँले मिलेर गरेको कुशल कूटनीतिले सबैभन्दा खराब नतिजालाई तत्कालका लागि टारिदिएको छ। लन्डनमा भएको बैठकमा जेलेन्स्कीलाई युरोपेली नेताहरूले न्यानो स्वागत गरे। उनले राजा चार्ल्सलाई पनि भेटे, जसले जेलेन्स्कीले सुट नलगाएकोमा कुनै चासो देखाएनन्। सन्देश स्पष्ट थियो– जेलेन्स्की र युक्रेन एक्लो छैनन्।

त्यसभन्दा पनि महत्त्वपूर्ण कुरा के हो भने स्टार्मर र म्याक्रोँले अस्थायी रूपमै भए पनि ट्रम्प र पुटिनको हातबाट कूटनीतिक पहल खोसेका छन्। उनीहरूले पहिले युरोपेली नेताहरूले युक्रेनसँग मिलेर शान्ति प्रस्ताव तयार गर्ने र अमेरिकालाई बुझाउने घोषणा गरे। यसले युक्रेनको शान्तिलाई अमेरिका र रुसको मात्र सरोकारको विषय बनाउन ट्रम्पलाई मुस्किल पर्ने छ।

युरोप र युक्रेनलाई पनि वार्तामा सहभागी गराइनु पर्छ मात्र नभनेर स्टार्मर र म्याक्रोँले उनीहरूलाई वार्तामा बोलाइने सुनिश्चित गर्न महत्त्वपूर्ण कदम चालेका छन्। फ्रान्सले अस्थायी युद्धविरामका लागि पनि जोड दिइरहेको छ। यसले उनीहरू शान्तिका लागि प्रयास गरिरहेका छन् भन्ने देखाउँछ।

तर, यी घटनाक्रमप्रति ज्यादा उत्साहित भइहाल्नुपर्ने स्थिति छैन। अझै पनि शान्तिको प्रयास असफल हुन सक्छ। रुस लडाइँ रोक्न तयार भएको कुनै संकेत देखिँदैन। वास्तवमा पुटिनका लागि सम्झौताको प्रोत्साहन तीव्र गतिमा कम हुँदै छ। किनकि अब उनी साँच्चै आशा गर्न थालेका छन्– अमेरिकाले चाँडै युक्रेनलाई सैन्य सहायता रोक्ने छ।

यतिखेर रुसले रुचाएको नतिजा सायद सम्पूर्ण युक्रेन कब्जा गर्नुभन्दा किभमा मस्को समर्थित कठपुतली सरकार स्थापना गर्नु हो। सोही कारण पुटिनले ट्रम्पको समेत समर्थनमा युक्रेनमा चुनावका लागि दबाब दिइरहेका छन्। तर, चुनावमा जेलेन्स्कीको जितलाई रोक्न रुसको हस्तक्षेप पर्याप्त नहुन सक्छ। ट्रम्पले अन्जानमै जेलेन्स्कीलाई जनमत बढाउन ठूलो सहयोग गरेका छन्। 

ओभल अफिसमा ट्रम्प र भान्सलाई चुनौती दिएर जेलेन्स्कीले अरु नेतालाई गलाउने दबाब थेग्न आफू सक्षम रहेको देखाएका छन्। ट्रम्प र भान्सलाई घरेलु मैदानमा कठोर देखिन मजा आयो। तर, जेलेन्स्की साँच्चै कठोर छन्। रुसी सेना नजिक आउँदै गर्दा र सहर बमबारीमा पर्दा पनि उनी किभमै बसिरहे। तर, यसैसाता केही उपद्र्याहाहरूको सामना हुँदा भान्स सुरक्षित स्थानमा गए।

युद्धप्रतिको पश्चिमा दृष्टिकोणलाई अझै पनि २०२१ मा तालिबानको हातमा अफगानिस्तानको पतन भएको घटनाले प्रभावित पारेको देखिन्छ। तर, युक्रेन अफगानिस्तान होइन र किभ पनि काबुल होइन।

जेलेन्स्कीको देश खतरनाक स्थितिमा छ। तर, युरोपको सहयोगले युक्रेन वास्तविक शान्ति प्राप्त हुञ्जेलसम्म लडाइँमा टिकिराख्न सक्छ। जुन शान्तिले युक्रेनको स्वतन्त्रता र सार्वभौमसत्ता ग्यारेन्टी गर्छ।

(फाइनान्सियल टाइम्सबाट)